Putnik

S ovitka:

Prateći uzbudljive dogodovštine Mihajla Karvajalke i njegovog saputnika osjećamo bijelu, krvlju poškropljenu ledenu noć Finlandije i Švedske, tmastu, strašću prožetu zapeklu mjesečinu Andaluzije i Tibra, gledamo ustajanje novih apostola i proroka po Njemačkoj, slušamo vapaje nevinih vještica i psalmodiranje velikih inkvizitora nad lomaćama. Pred nama ne samo što grčevito posrće i štekće čitava jedna nadgradnja, pomaknuta sa stalka golih historijskih činjenica, nego, obogaćena stvaralačkom maštom Waltarija, i klikće svojim svojstvenim jezikom. Otud se ne radi samo o trodimenzionalnosti ovog gibanja, o jednostavnom eksponatu mašte, već o pokušaju oživljavanja oblika u prostoru i vremenu prikazivanjem načina i pravca kretanja svijesti mnogobrojnih učesnika, koji klize na površini događaja, zatim ukusa

pri ophođenju, pa i mirisa i začina kojim odišu pojedine sredine i društveni slojevi. Jedan mali napjev kroničara o pogibiji de La Palicea kod Pavije, jedan pas na portretu vladara carevine u kojoj sunce nije zalazilo, jedan detalj o velikoj pljački Rima iz dnevnika firentinskog zlatoresca i kavgadžije Čelinija, jedan šturi podatak o bitisanju za vrijeme krvavog Stokholmskog večernja, bombastičnog Paracelzusa, niz portreta vladara, mislilaca i ideologa iz doba velikog preporoda, zna- čajnih pronalazaka i otkrića, sve to i mnogo drugih podataka, pokupljenih znalački, brižljive, po raznim galerijama i muzejima, zapisima i kronika- ma, autentičnim medaljama miniaturama i gravirama, sve to sačinjava polje tačaka i tačkica pomoću kojih Waltari pokušava svojom pisanom rječju da oživi jedan televizoni ekran na kome se multikolorno projiciraju prizori iz reformacije, kontrareformacije, seljačkih ratova i klasnih po- tresa Evropskog Zapada u previranju pri prvim trzajima iz srednjevjekovne ukočenosti.